Gisteren had ik een workshop in Hilversum boven een winkel vol magische voorwerpen, La Negra Tomasa. De workshop werd gegeven door Yoeke Nagel, die zelf heks is. Hekserij klinkt misschien een beetje griezelig, maar de inhoud van de workshop was dat zeker niet. Voornamelijk ging de workshop over de vijf W’s, die bij teksten altijd zo belangrijk zijn. Maar er zat toch een spiritueel tintje aan, omdat de vijf W’s gevisualiseerd werden in een pentagram. Toch een symbool, dat ik wel in verband breng met Wicca.We begonnen dus met de belangrijkste W, het wie, de hoofdpersoon zeg maar. De dame die naast me zat, kwam meteen met elfjes en kabouters op de proppen. Ik had even zoiets van ‘wat is dit?’ Maar deze mevrouw deed iets met voeten. Dus suggereerde ik, dat elfjes en kabouters allebei heel andere voeten hadden, zodat ze op die manier misschien iets met deze gegevens kon doen. Later viel alles op meer op de plaats, gezien de spirituele achtergrond van haar voetmassages. Ze vertelde dat de kabouters en elfen haar gidsen zijn. Dat verduidelijkte wel haar keuze voor deze personages.
Naast uitleg over de vijf W’s en een aantal interessante schrijfopdrachten, moesten we de pentagram met de W’s ook met ons lichaam visualiseren. Dat was eigenlijk heel bijzonder. Schrijven doe je voornamelijk toch uit je koppie, je fantasie. Alhoewel misschien een enkele medecursist de schrijver zag, als een doorgeefluik van het hogere. ‘De teksten worden doorgegeven en de schrijver is niet de bedenker, maar het medium.’ En op deze manier, het met het lichaam visualiseren van de W’s, kwam er een heel lichamelijk aspect om de hoek, een beetje yoga achtig, dat je normaal bij schrijven niet hebt. Je hoofd, handen en voeten werden de uiteinden van het pentagram symbool en verpersoonlijkten de W’s.
Wat ik vooral ook een openbaring vond, was het schrijven vanuit je zintuigen, dat tijdens de workshop ter sprake kwam. Het lijkt heel logisch uit je zintuigen schrijven. Maar ik had er niet zo aan gedacht, doe schrijven toch vooral uit het koppie en eerlijk gezegd alle zintuigen was ik daarbij een beetje uit het oog verloren. Hoe kan je nu schrijven over een koekje, een druif? Doe je dit vanuit je zintuigen, dan leveren deze schrijfopdrachten toch heel aardige fragmenten op. Schrijf dus niet ‘Ik ben boos’, maar beschrijf het boos zijn vanuit datgene wat de boosheid met je zintuigen doet. Dat vond ik erg leerzaam. Tijdens de workshop ‘Schatschrijven’ ben ik eigenlijk met een opdracht verder gegaan, waar ik al eerder mee bezig was. Ik had twee ansichtkaarten van Floor Buschkenhenke gekregen met de opdracht hier een verhaal over te bedenken. Ik probeerde dus met pentagram en W’s verder te gaan met dit verhaal. Bij de W ‘wat’ kon ik wel bedenken wat de strekking van de scene zou worden, maar inhoudelijk kwam ik er nog niet uit. De avond na de workshop had ik echter weer schrijfgroep ‘Een nieuwe klus’ waar we met de opdracht ‘gelaat’ aan de gang gingen. En vreemd genoeg kwam toen ineens de inhoud van de scene, die ik s middags tijdens de workshop had bedacht, heel makkelijk naar boven drijven. Een andere verhelderende theorie van Yoeke was de stepping stone gedachte. Je moet de lezer zijn of haar fantasie prikkelen. Beschrijf dus niet de hele weg, maar geef stepping stones.
Het ingewikkeldste onderdeel van de W’s was een W die helemaal geen W is … De ‘hoe’. Deze geeft de structuur van je verhaal aan en hierbij kan je gebruik maken van mind maps (deze helpen je je ideeën te ordenen en organiseren). Zijn de andere W’s heel vanzelfsprekend .. Deze ‘hoe’ leidde bij mij wel tot wat hoofdbrekens. De workshop werd vergezeld door een duidelijke reader en het boekje ’99 witte kopjes op tafel.’ Dit boekje bevat 99 stijlfiguren, die Yoeke beschrijft vanuit het eenvoudige gegeven van een wit kopje. Bij de opdracht over het koekje zou ik dan ook gebruik moeten maken van het stijlfiguur ‘Retrograde’ uit het boekje (Denk hierbij aan ‘Mijn vrouw is dood en al begraven’ van Emants Nagelaten bekentenis). Maar in plaats van dit stijlfiguur goed te hanteren, kwam ik toch meer tot een vrij stukje proza in de trend van de schrijfoefening met de druif, die we eerder al hadden gedaan. Alhoewel de vijf W’s voor mij met mijn tekstschrijvers achtergrond tamelijk gesneden koek zijn, vond ik de workshop zeer inspirerend en interessant. Aan het eind van de dag nam ik nog een cadeautje mee uit de heksenwinkel voor mijn vriendinnetje. Informatie over de workshop Schatschrijven vind je op www.yoeke.com. En de groentesoep tijdens de middaglunch was trouwens ook voortreffelijk! Zeer goed op smaak gebracht. Dus ook La Negra Tomasa bedankt!
Ha Lennert,
Fijn om te lezen dat de workshop Schatschrijven je een andere kijk op schrijven heeft laten zien. Grappig eigenlijk he, dat het meest individuele, de waarneming van de wereld via onze zintuigen, zo ver van ons schrijvershoofd af gaat staan. Zeker professionele schrijvers, zoals jij, lijden denk ik vaak aan een overdosis ‘koppie’, terwijl het vaak lekkerder schrijft vanuit de tenen… Of, nou ja, zoals jij tijdens de cursus al zei: vanuit het hart. Het middelpunt van het pentagram. Waar altijd ruimte is voor de juiste woorden, als we maar tijd nemen om ze neer te laten dwarrelen.
Graag tot een volgende keer!
Yoeke Nagel
http://www.schatschrijven.nl